Φιλοτελισμός είναι μία ενασχόληση χωρίς κοινωνικά και γεωγραφικά σύνορα που όχι μόνο διασκεδάζει, αλλά και διδάσκει μέσα από τις παραστάσεις των γραμματοσήμων.
Το γεγονός ότι κάθε χώρα εκδίδει διαφορετικά γραμματόσημα οδήγησε από την αρχή πολλούς ανθρώπους στην αναζήτηση και συγκέντρωση όσων περισσότερων από αυτά μπορούσαν.
Το μικρό τους μέγεθος κάνει εύκολη τη συλλογή και τοποθέτησή τους (συνήθως σε ειδικά άλμπουμ) και ενθαρρύνει την αλληλογραφία με ανθρώπους από διάφορα μέρη του πλανήτη.
Θεματική συλλογή
Οι θεματικές συλλογές συγκεντρώνουν γραμματόσημα ανεξαρτήτως χώρας έκδοσης με βάση μόνο το θέμα της.
Στους χώρους του Μουσείου μας υπάρχουν 3 Θεματικές Ενότητες:
Ο όρος Ναυσιπλοΐα (Navigation) (ναυς+πλους) χρησιμοποιείται στο ναυτικό και ναυτιλιακό χώρο συνήθως με τις παρακάτω τρείς έννοιες:
1.- Ως Επιστήμη – Τεχνική: Υπό την έννοια αυτή η Ναυσιπλοΐα είναι η επιστήμη και εκείνη η τεχνική με τις οποίες επιτυγχάνεται η ασφαλής διακυβέρνηση του πλοίου. Περιλαμβάνει ένα σύνολο κανόνων και επαγγελματικών γνώσεων απαραίτητων για το σκοπό αυτής. Αυτή η έννοια συμπίπτει με την πρώτη αντίστοιχη του όρου Ναυτιλία που είναι όμως και επικρατέστερος.
2.- Ως Πραγματοποίηση πλόων: Υπό την έννοια αυτή η Ναυσιπλοΐα είναι ταυτόσημη με την θαλασσοπλοΐα ή θαλασσοπορία.
3.- Ως Κατηγορία πλόων: Τέλος υπό την έννοια αυτή η Ναυσιπλοΐα αφορά κάποια κατηγορία πλόων που συνδέονται με κοινά γνωρίσματα κυρίως του θαλάσσιου χώρου που πραγματοποιείται, π.χ. παράκτιος ναυσιπλοΐα (coasting) αντί του όρου ακτοπλοΐα, ή ναυσιπλοΐα εσωτερικών υδάτων (inland navigation). Στην τελευταία αυτή περίπτωση ο όρος λαμβάνει επίσημο χαρακτήρα ιδιαίτερα όταν εκδίδονται ειδικοί κανονισμοί ναυσιπλοΐας που αποτελούν κοινές υποχρεωτικές ρυθμίσεις.
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΠΛΟΙΩΝ
Οι Αιγυπτιολόγοι διαπιστώνουν ότι οι παραστάσεις (εικονογραφίες) για κωπήλατα πλοία που βρέθηκαν στην Αίγυπτο, πρέπει να έγιναν γύρω από το έτος 3.000 π.Χ. Απεικονίζονται με 20 κωπηλάτες και με φορτίο βοδιών επάνω τους.
Οι Φοίνικες στη Μεσόγειο επέφεραν την μεγαλύτερη ναυπηγική εξέλιξη. Με τα εξελιγμένα (για την εποχή εκείνη) πλοία τους διέσχιζαν τη Μεσόγειο μεταφέροντας μεγάλα φορτία σ΄ όλα τα σημεία. Δίκαια θεωρούνται σαν ο πρώτος ναυτικός λαός της αρχαιότητας.
Για την Ελλάδα ξέρουμε ότι οι Κρήτες ήταν περήφανοι και αξιόλογοι ναυτικοί. Στα Ομηρικά Έπη αναφέρονται από τις επιγραφές και σχετικές παραστάσεις κατά τον Τρωικό πόλεμο, Ελληνικά πλοία χωρίς κατάστρωμα.
Κατά τη Ρωμαϊκή εποχή, η ναυπηγική τέχνη σημείωσε νέες προόδους. Η κίνηση των μεγάλων Ρωμαϊκών γαλέρων γίνονταν με κουπιά από τους αλυσοδεμένους σκλάβους. Παράλληλα στις Βόρειες χώρες, Νορβηγία – Δανία – Σουηδία, οι Βίκινγκς είχαν αναπτύξει θαυμάσια ναυσιπλοΐα με τεράστια καράβια.
Τον καιρό των Σταυροφοριών, τα πλοία με τα τετράγωνα πανιά και το Σταυρό στη μέση διέσχιζαν όλη την Μεσόγειο. Ενετοί, Ισπανοί και Πορτογάλοι, ήταν τώρα οι ναυτικοί λαοί.
Μετά την Αναγέννηση ανοίχτηκαν νέοι ορίζοντες στην Ευρωπαϊκή ναυσιπλοΐα. Αρχίζει η εποποιία των θαλασσοπόρων μαζί με την κατασκευή σιδερένιων πλοίων με ιστία και παράλληλα εμφανίζεται ο ατμός ο οποίος, έφερε μια αληθινή επανάσταση στην εξέλιξη των πλοίων. Δοκιμάστηκε το 1802 και το 1907 ο Φούλτον έβαλε σε κίνηση το ατμόπλοιο Κλέρμοντ (το Σαββάνα ήταν το πρώτο).
Στην αρχή του 20ου αιώνα έχουμε την εμφάνιση των υπερωκεανίων, που ένωναν πια με σιγουριά και σταθερές ημερομηνίες τα μεγάλα εμπορικά κέντρα της υδρογείου.
Σήμερα η ατομική ενέργεια έρχεται να δώσει νέα επαναστατική εξέλιξη στην κίνηση των πλοίων και η εξέλιξη της Ναυσιπλοΐας τείνει προς ένα λαμπρό μέλλον, με πολλές ευχάριστες εκπλήξεις.
Όταν οι Έλληνες βρίσκονταν υπό τον Οθωμανικό ζυγό, δεν ήταν σε θέση να επιμεληθούν το φωτισμό των ακτών του και γι’ αυτό το λόγο εκείνο το διάστημα επικρατούσε σκοτάδι στα παράλια της Πελοποννήσου αλλά και του Αιγαίου.
Το 1829 είναι για τους φάρους χρονολογία- κλειδί, καθώς τότε άναψε ο πρώτος φάρος του νεοσύστατου τότε Ελληνικού κράτους και βρισκόταν στο λιμάνι της Αίγινας, όπου ανακηρύχθηκε πρωτεύουσα της Ελληνικής Πολιτείας από τον Καποδίστρια.
Ο επόμενος φάρος που λειτούργησε, σύμφωνα με πληροφορίες, χρονολογείται το έτος 1831 στο λιμάνι των Σπετσών και ένας τρίτος στο λιμάνι του Αγίου Νικολάου Κέας.
Λίγα χρόνια αργότερα, το 1848 λειτουργούσε και ο φάρος στο νησί Ψυτάλλεια και αμέσως μετά ένα ακόμη στο ακρωτήριο Φάσσα.
Όταν έγινε η προσάρτηση των Ιόνιων Νήσων είχαν προστεθεί και άλλοι 18 φάροι, εκ των οποίων τους 14 τους είχαν εγκαταστήσει οι Άγγλοι.
Το Ελληνικό Φαρικό Δίκτυο μεγάλωνε με ικανοποιητικούς ρυθμούς και το έτος 1882 έφτασε να έχει 40 κιόλας φάρους, ενώ το 1897 ο αριθμός των φάρων και των φανών ήταν 97 και το 1912 τους 149.
Η τοποθέτηση φωτισμού στα δυσπρόσιτα σημεία των Ελληνικών θαλασσών ήταν δύσκολη υπόθεση έως τη στιγμή που τέθηκε σε εφαρμογή η Σουηδική επινόηση των αυτομάτων φάρων AGA που μετά από μακροχρόνιες δοκιμές επέτρεψε το φωτισμό και αυτών των σημείων.
Έτσι, φτάνουμε στο έτος 1934 όπου το Ελληνικό φαρικό δίκτυο αποτελείται από 331 πυρσούς εκ των οποίων οι 32 πυρσοί είχαν εγκατασταθεί από την Γαλλική εταιρεία « ASMINISTRATION GENERAL DES PHARES DE L ‘ EMPIRE OTTOMAN» στις ακτές των ανακτηθεισών νέων περιοχών.
Ο αριθμός των φάρων που λειτουργούσαν το 1940 έφτασε τους 388, ενώ οι 206 ήταν υπό επιτήρηση. Η απελευθέρωση όμως, βρήκε το Ελληνικό φαρικό δίκτυο τελείως κατεστραμμένο με μόνο τους 28 πυρσούς να βρίσκονται πλέον σε λειτουργία.
Μια καλή προσπάθεια για την αποκατάσταση του φαρικού δικτύου ξεκίνησε το 1945 όπου μέσα σε μια δεκαετία οι πυρσοί που λειτουργούσαν ήταν ήδη 500, ενώ οι 82 από αυτούς ήταν επιτηρούμενοι.
Από τότε το ελληνικό φαρικό δίκτυο ολοένα και αυξάνεται, έχοντας φτάσει να έχει στις μέρες μας περίπου 1400 φάρους και 150 φωτοσημαντήρες.
Συλλογή με θέμα τον πλούτο στο θαλάσσιο περιβάλλον φιλοξενείται στους χώρους του μουσείου μας