ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΜΥΚΑΛΗΣ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΠΕΡΣΙΚΟΥ ΣΤΟΛΟΥ 479 π.Χ.

Στο κόκκινο πλαίσιο περικλείεται η περιοχή που απεικονίζεται στη μακέτα

Ο Περσικός στόλος που αποτελούταν από 300 πλοία, αφού αποβίβασε τον Ξέρξη και το στρατό του στα παράλια της Μικράς Ασίας, κατέπλευσε στη Κύμη και στη Σάμο, υπό τις διαταγές Μαρδόντη και Αρταϋτη. Ο Ελληνικός στόλος που αποτελούταν από 110 τριήρεις υπό τις διαταγές του βασιλιά της Σπάρτης Λεωντυχίδη, ήταν ελλιμενισμένος στην Αίγινα. Οι Σαμιώτες και οι Χιώτες φοβούμενοι επίθεση, κάλεσαν τον ελληνικό στόλο για βοήθεια, οι Έλληνες ανταποκρίθηκαν στην έκκλησή τους και κατέπλευσαν στη Σάμο. Οι Πέρσες όταν έμαθαν για τον ερχομό του ελληνικού στόλου που ήταν νικητής στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας, ανέλκυσαν τα πλοία τους στην ξηρά και στρατοπέδευσαν κοντά στη Μυκάλη. Ο Περσικός στρατός που είχε στρατοπεδεύσει, αριθμούσε 60.000 άντρες υπό τον στρατηγό Τιγράνη, στον οποίο είχε αναθέσει ο Ξέρξης την άμυνα της Ιωνίας. Η ενωμένη στρατιωτική και ναυτική δύναμη των Περσών έφτανε τους 100.000-120.000 άντρες.

Οι Έλληνες όταν έφτασαν στη Σάμο και πληροφορήθηκαν την υποχώρηση των Περσών στη Μυκάλη, αποβιβάστηκαν στη ξηρά και κατευθύνθηκαν προς το περσικό στρατόπεδο. Η ελληνική δύναμη δεν ξεπερνούσε τους 25.000 άντρες.

Οι Πέρσες έκαναν έξοδο από το οχυρωμένο τους στρατόπεδο και εκτόξευαν βέλη προς τους επερχόμενους Έλληνες, αλλά παρά τη γενναία και επίμονη αντίστασή τους, δεν κατάφεραν να αποκρούσουν την επίθεση των Ελλήνων. Κατά την υποχώρηση των Περσών, οι κατέχοντες το δεξιόν της ελληνικής παρατάξεως -Αθηναίοι, Κορίνθιοι, Σικυωνίοι και Τροιζήνιοι- κατάφεραν υπό τον Ξάνθιπο να εισέλθουν ταυτόχρονα στο οχυρωμένο στρατόπεδο των Περσών. Στη συνέχεια κατέφθασαν οι Λακαιδεμόνιοι με αποτέλεσμα τα Περσικά στρατεύματα να υποστούν δεινή συμφορά. Επιπλέον, οι Σαμιώτες και οι Μιλήσιοι στράφηκαν κατά των παλαιών κυρίαρχων τους.

Πολλοί Πέρσες σκοτώθηκαν μεταξύ των οποίων και οι στρατηγοί Μαρδόντης και Τιγράνης. Ο Περσικός στόλος πυρπολήθηκε και πολλά λάφυρα έπεσαν στα χέρια των νικητών. Τις περισσότερες απώλειες από την ελληνική πλευρά είχαν οι Σικυώνιοι.

Αποτέλεσμα της μάχης της Μυκάλης ήταν να ελευθερωθεί η Ιωνία από τον Περσικό ζυγό, ενώ η Σάμος, η Χίος, η Λέσβος και άλλα νησιά τέθηκαν κάτω από την προστασία των Αθηναίων και ετάχθηκαν υπό την Ελληνική συμμαχία.